A Igrexa de Santa María de Guísamo, situada na parroquia do mesmo nome no concello de Bergondo, é un templo de orixe antiga, documentado xa no século XI. A primeira mención coñecida data do ano 1063, cando aparece nunha doazón ao mosteiro de San Salvador de Cis (Oza dos Ríos). Outra referencia posterior, do ano 1094, volve mencionar a igrexa e os seus territorios.

O edificio actual corresponde a unha construción do século XVIII, pero durante reformas posteriores descubriron restos románicos procedentes do templo primitivo. O elemento máis significativo conservado é a porta lateral norte, que permanecera oculta ata unha remodelación recente. Está rematada interiormente cun arco de medio punto, mentres que no exterior presenta un tímpano liso, posiblemente de traza pentagonal, sostido por mochetas en proa e xambas lisas.

Trátase dun edificio sinxelo e sobrio, característico da arquitectura relixiosa rural galega, con escasa ornamentación tanto no exterior como no interior. Algúns elementos do antigo templo románico foron reaproveitados noutros puntos da construción, como nas xanelas laterais.